آیا اسرائیل توانایی اشغال غزه را دارد؟

لیلا پایدار- محسن فائضی، کارشناس مسائل خاورمیانه، در گفت‌وگو با خبرنگار اعتمادآنلاین در خصوص دلایل تصمیم نتانیاهو برای اشغال نوار غزه و چالش‌های پیش‌روی این اقدام، توضیحاتی ارائه داد،او با اشاره به مدت زمانی که این مسئله در محافل اسرائیلی مطرح شده است، اظهار کرد: مسئله اصلی برای اسرائیل پس از نابودی حماس، تأمین امنیت پایدار است. اکنون نزدیک به دو سال از آغاز جنگ در اکتبر ۲۰۲۳ می‌گذرد، اما هیچ گزینه عملی جدی برای نابودی کامل حماس وجود ندارد. در حقیقت، آنچه تا کنون دیده‌ایم بیشتر شامل برنامه‌هایی برای جابجایی اجباری جمعیت غزه و یا اشغال نظامی گسترده این منطقه بوده است.

فائضی افزود: در حال حاضر هیچ سناریویی غیر از این دو گزینه وجود ندارد که بتواند از بازگشت حماس یا گروه‌های مقاومت به نوار غزه جلوگیری کند. واقعیت این است که ماهیت مقاومت در غزه تنها نظامی نیست، بلکه یک ماهیت اجتماعی و ریشه‌دار دارد. شما نمی‌توانید به سادگی گروه‌هایی را علیه حماس بشورانید یا جایگزینی برای آن از بیرون تعیین کنید.

وی در ادامه گفت: از ابتدای جنگ، ایده‌هایی مطرح شده مبنی بر اینکه گروه‌هایی جایگزین حماس شوند، مانند خاندان‌های مورد اعتماد یا نیروهایی از خارج. اما هیچ‌کدام از این سناریوها تاکنون به نتیجه نرسیده است. اکنون بحث اشغال موقت یا بلندمدت غزه با سرعت بیشتری مطرح می‌شود.

به گفته فائضی، یکی از دلایل اصلی اصرار برخی از جریان‌های اسرائیلی بر اشغال غزه، نگاه راهبردی آن‌ها به ماهیت مقاومت و لزوم حذف کامل بستر اجتماعی آن است؛ اگر قرار باشد مقاومت پایان یابد، تنها راه آن اشغال نظامی حتی به‌صورت موقت است.

او در بخش دیگری از صحبت‌های خود، به بُعد سیاسی تصمیمات نتانیاهو اشاره کرد و افزود: در ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته، تصمیمات دولت‌های اسرائیل همواره ترکیبی از پروژه‌های کلان امنیتی و منافع شخصی یا جناحی بوده است. نتانیاهو نیز در تلاش است تا با استفاده از فضای جنگ، تحولات سیاسی درونی را به نفع خود رقم بزند، چه از طریق تأخیر در انحلال کابینه و چه از طریق مدیریت روند انتخابات آینده که احتمالاً در مهرماه سال آینده برگزار خواهد شد.

فائضی همچنین به وضعیت کنونی نظامی اسرائیل در غزه اشاره کرد و گفت: در حال حاضر، اسرائیل تسلط نظامی کاملی بر نوار غزه ندارد و از مارس گذشته، دوباره به جنگ بازگشته‌اند.

حضور نظامی در غزه حتی در صورت اشغال موقت، به هیچ وجه به معنی پایان مقاومت و تحرکات حماس نخواهد بود. به نظر می‌رسد که اسرائیل برای دستیابی به تسلط سیاسی و امنیتی پایدار، هنوز با چالش‌های جدی مواجه است.

منبع: etemadonline-727975